Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Aussent(-blanc)
Artemisia alba
Asteraceae Compositae
Noms en français : Armoise blanche, Armoise camphrée.
Descripcioun :L'aussent-blanc se rescontro sus li cresten venta e li roucaio e tepiero subretout dis Aup marino. Fai un pichot bouissoun d'ounte parton de ramon que flourisson l'estiéu. Li fueio, di proun descoupado, sènton lou canfre un cop fretado.
Usanço :Sa forto óudour de canfre pòu servi dins la cousino coume sabourun. La planto èi vertuouso majamen pèr tua li verme. Èi peréu antispamoudico, tounico e enmenagogo adounc descounseiado i femo empregnado.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 100 à 1800 m
Aparado :
Vo
Avoust à óutobre
Liò : Tepiero seco
- Cresten venta
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Sud
Ref. sc. : Artemisia alba L., 1753